کد مطلب:47580 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:10

گنجینه پرسمان » قرآن

چرا همه فرهنگهاي قرآني و متخصصين علوم قرآني آيه 64 سوره الرحمن مدهامتان را كوچكترين آيه قرآني ميدانند؟

در سنجش كوچكي يك آيه از دو معيار ميتوان استفاده كرد:

الف: تعداد حروف تشكيل دهنده آيه; طبق اين معيار (و بدون در نظر گرفتن حروف مقطعه) كوچكترين آية در سوره مدثر،21 ثم نظر با 5 حرف ميباشد و پس از آن آيات 6 حرفي مثل الحاقه و الفجر و الضحي و الطور، والعصر ميباشد.

ب: تعداد كلمات موجود در يك آيه; يعني كوچكترين آيه، آيهاي است كه فقط يك كلمه داشته باشد و به نظر ميرسد كساني كه مدهامتان را كوچكترين آيه گرفتهاند همين معيار را داشتهاند. البته با اين خصوصيت مهم كه اين آيه تنها آيهاي است كه طبق همه قرائتهاي 14 گانه قرآني يك آيه مستقل است.

بنابراين معيار، آياتي مثل والفجر، والضحي، و حور عين كه تركيبي از واو قسم (يا واو عطف) و كلمه ديگر هستند از دو كلمه تشكيل شدهاند. همچنين آيات ابتدايي سورههاي القارعه، الحاقّه، الرحمن، يس، طه، (كه اسم سوره، همان آيه اول است) با اينكه در قرائت مشهور (قرائت عاصم كوفي) يك آيه مستقل هستند طبق برخي قرائتهاي ديگر قرآني، متصل به ما بعد خود هستند وروي هم رفته يك آيه محسوب ميشوند و لذا تعدا كلمات آيه فراتر از يك كلمه ميشود. همچنين بقيه حروف مقطعهاي كه در قرائت مشهور كوفي يك آيه مستقل ميباشند در ساير قرائتها متصل به ما بعد خود هستند و بيشتر از يك كلمه ميشوند اين حروف شاملآيه و در ابتداي سورههاي اعراف، مريم، يس، طه; الم در ابتداي سورههاي (بقره، آلعمران، روم، عنكبوت، لقمان، سجده)، حم در ابتداي سورههاي (غافر، فصلت، زخرف، جاثيه، دخان، احقاف) و طسم در ابتداي سورههاي (شعرأ و قصص) ميباشد.

چگونگي شمارش تعداد آيههاي هر سوره طبق قرائتهاي مختلف، در تفسير مجمع البيان مرحوم طبرسي در ابتداي هر سوره بيان شده است و كليه موارد فوق در مورد عدم استقلال اين آيهها از همين تفسير بدست آمده است.(آية الله محمد هادي معرفت در كتاب علوم قرآني، قم مؤسسة التمهيد، 1378، ص، كوتاهترين آيه را والضحي و پس از آن والفجر دانسته است. و البته توضيحي در اين مورد نداده است.; قرآن در اسلام، علامه طباطبايي، ص، دارالكتب الاسلاميه.)